دنیا بهشت کفار
گاه دچار تردید میگردم! کسانی که اعتقادات و مقیدات درستی (نماز، حلال و حرام و …) ندارند، وضعیت بهتری دارند، گویی خداوند امثال ما را رها کرده است؟!
برای رحمت، لطف و کرم خداوند متعال، چرتکه انداخته میشود و ریالی محاسبه میگردد؟! آیا گمان میشود که دنیا، آخرت است و هر کسی در اینجا نعمت مادی بیشتری داشت، مقربتر و مرفهتر است و هر که نداشت، لابد دچار قهر الهی شده و یا دست کم رها شده است؟! آیا خداوند متعال در قرآن کریم، خودش را اینگونه معرفی نموده، یا آن که نگاه مادهگرایانه [ماتریالیستی] چنان غالب شده که به رغم گمان برخورداری از شناخت و ایمان، به خداوند سبحان و الطاف و نعمات او نیز با عینک مادی نگاه میشود؟!
بنابراین، اگر گاه چند سؤال عقلی برای ذهن خود مطرح نماییم و سپس به جای نگاه احساسی و ناامیدانه و گلهمندانه و حتی طلبکارانه، نگاهی با معرفت، ایمان، اخلاص، عشق و امید داشته باشیم، خودمان متوجه میشویم و به پاسخ بسیاری از پرسشها میرسیم؛ و البته مطالعه نیز لازم است، چرا که “عقل به نور علم میبیند"؛ و به همین دلیل خداوند علیم و حکیم، کتاب خلقت و کتاب وحی را به روی ما گشوده است و انبیا و رسولانش را برای خواندن نشانههایش، و تعلیم کتاب و حکمت به سوی ما فرستاده است، چرا که علم، بدون معلم حاصل نمیگردد.
«كَمَا أَرْسَلْنَا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُو عَلَيْكُمْ آيَاتِنَا وَيُزَكِّيكُمْ وَيُعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُعَلِّمُكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ» (البقره، 151)
ترجمه: همان گونه که رسولى از خودتان در ميان شما فرستاديم؛ تا آيات ما را بر شما بخواند؛ و شما را پاك كند؛ و به شما، كتاب و حكمت بياموزد؛ و آنچه را نمىدانستيد، به شما ياد دهد.
سوء ظن به خداوند سبحان
بدتر از داشتن و یا نداشتن، سوء ظنّ نسبت به خداوند سبحان است که در نهایت به اهانت و افترای به او میانجامد! و مهم آن است که بسیاری از مسلمانان، از سنگینی بار بسیاری از گناهان با خبرند، اما به راحتی به خداوند متعال سوء ظن پیدا میکنند و هر نسبت ناروا و افترایی را به او میبندند! غافل از آن که خود میفرماید: بدترین ظلم، افترای به اوست و افترا زننده، ظالمترین انسانهاست و خداوند افترا زنندگان را کافران میخواند:
«وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْكَافِرِينَ» (العنکبوت، 68)
ترجمه: چه كسى ستمكارتر از آن كس است كه بر خدا دروغ بسته يا حق را پس از آنكه به سراغش آمده تكذيب نمايد؟! آيا جايگاه كافران در دوزخ نيست؟!
●- بسیاری [دانسته یا ندانسته]، به هنگام موفقیت و دارایی، مواضع “قارونی” میگیرند و میگویند: «این حاصل اندیشه، فکر، هنر و عمل خودمان است»! و به هنگام مواجه با مشکلات، “جبر گرا” میشوند و میگویند: «خدا چنین کرد – خدا چنین خواست و …» و گلهمند هم میشوند که «چرا خدا با ما چنین میکند»؟!
عقل معاش:
ما یک کلمهی “عقل” میگوییم و آن را به هر معنا و مصداقی از تفکر و تعقل حمل مینماییم، در حالی که بسیار فرق است بین “عقل شناختی” با “عقل معاش". لذا ممکن است کسی بسیار مؤمن باشد، اما “عقل معاش” نداشته باشد و دیگری اصلاً کافر باشد، ولی “عقل معاش” داشته باشد. آیا چینیها و ژاپنیهای بودایی، یا امریکاییها و اروپاییهای به ظاهر مسیحی، در اقتصاد موفقترند، یا مسلمانان؟! امام خامنهای، با این همه تأکیدات، هنوز نتواسته سیستم اجرایی و برنامهریزی کشور را قانع کند که باید متوجه “سرمایه و تولید” داخلی باشند.
نگاه به دیگران و قیاس:
یکی از بدترین نگرشها و کارها، نگاه به ظاهر دیگران و سپس قیاس باطن خود با ظاهر آنهاست! آدمی نسبت به خودش شناخت دارد و تا حدودی عمق و فشار مشکلات خودش را درک میکند، اما دز دیگران به جز ظاهر نمیبیند. سپس با یک داوری مبتنی بر نادانی و ظاهربینی، میگوید: «فلانی نماز نمیخوانَد، اما خانه و خودرو و شغل خوب و شرکت دارد، ولی من نماز میخوانم و اینها را ندارم»؛ گویی نتیجه نماز، باید خانه و خودرو باشد! و بدتر آن که نسبت به خداوند سبحان تردید میکند! و این کاش فقط در وجودش شک میکرد، در حالی که به وجود خدا شک نمیکند، بلکه او را متهم و محکوم میسازد!
کسی بیشتر از روزیاش نمیخورد
رزق و روزی مادی و معنوی نیز قانونمند است و حساب و کتاب دارد و از روی علم و حکمت توزیع میشود. فرق است بین روزی کسی که فکر میکند، کار میکند، مقتصد است و …، با رزق و روزی کسی که منتظر است سقف بشکافد و از آسمان روزی برسد! اما در هر حال میزان دارایی، به مثابه رزق و روزی نیست، بلکه میزان مصرف، رزق و روزی است که یا به حلال به دست آورده و یا به حرام. کسی که صدها میلیارد دارد، اما یک دست کت و شلوار دارد و کسی که کارمند است و همان یک دست را دارد؛ روزیشان همان یک دست کت و شلوار است. سوپر میلیاردری را میشناسم که به یک وعده غذا خوردن دیگران حسرت میبُرد و میگفت: «بیش از ده سال است که معدهی من، به جز نان و ماست را قبول نمیکند»!
روزی و طغیان
گاه رزق و روزی زیاد مادی [ثروت، شهرت، شغل، موقعیت اجتماعی و …]، سبب طغیان میگردد! فرمود: «كَلَّا إِنَّ الْإِنْسَانَ لَيَطْغَى * أَنْ رَآهُ اسْتَغْنَى / العلق، 6 و 7»؛ یعنی [انسان که هیچ گاه غنی نمیشود و همیشه فقیر است]، اما آنگاه که خود را غنی میبیند، طغیان (سرکشی) میکند. در آیه دیگری میفرماید که اگر بیشتر بدهم، نه تنها طغیان میکنند، بلکه در این طغیان، لجاجت و پافشاری هم میکنند:
«وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ» (المؤمنون، 75)
ترجمه: و اگر به آنان رحم كنيم و گرفتاریها و مشكلاتشان را برطرف سازيم، (نه تنها بيدار نمىشوند، بلكه) در طغيانشان لجاجت مىورزند و (در اين وادى) سرگردان مىمانند!
آیا بیشتر سرمایهداران و مرفهین، اهل طغیان و فسق و حتی ظلم نیستند؟!
●- بنابراین، خداوند رحمان و رحیم، به بندهی مؤمن، معتقد و معادگرایش، چیزی نمیدهد که سبب انحراف و طغیان او شود، اما به بندهی کافرش بیشتر هم میدهد تا بیشتر فرو رود، چرا که این لجبازی در طغیان، به خودش بر میگردد.
دنیا، بهشت کفار
البته در نظام هدایت، مسائل دیگری هم هست که شاید درکش برای ما زیاد هم آسان، راحت و قابل پذیرش نباشد! همینقدر خلاصه میشود که همگان بندگان خداوند هستند و باید نصیب و لذتی از بهشت خدا ببرند، منتهی آنان که کافرند و اعتقادی به معاد ندارند، بهشت را خلاصه به رفاه و لذت دنیای مادی میدانند و خدا هم چیزی از متاع دنیا به آنها میدهد، ولی از آخرت بینصیب میمانند؛ ولی برخی دنیا و آخرت حسنه را مطالبه میکنند:
«فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ * وَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ» (البقره، 200 و 201)
ترجمه: … بعضى از مردم مىگويند: «خداوندا! به ما در دنيا، ( نيكى ) عطا كن!» ولى در آخرت، بهرهاى ندارند * و بعضى مىگويند: «پروردگارا! به ما در دنيا ( نيكى ) عطا كن! و در آخرت نيز (نيكى) مرحمت فرما! و ما را از عذابِ آتش نگاه دار!»
پس، خداوند متعال به آن که هم دنیا را میخواهد و هم آخرت را میخواهد، در دنیا روزی حسنه و به اندازه میدهد و در آخرت، روزی بیحساب؛ اما به دنیا گرایان، کم یا زیاد، روزی دنیا را میدهد.
●- پیامبر اعظم صلوات الله علیه و آله، و امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام، هر دو در یک جملهی بسیار نورانی و ژرف فرمودند: «الدُّنيا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ و َ جَنَّةُ الْكافِرِ – دنیا زندان مؤمن و بهشت کافر است / امالی شیخ طوسی، ج 1، ص 356».
●- خداوند متعال، خود در قرآن کریم فرمود که اگر شما مؤمنان دچار مشکلات شناختی و اعتقادی و سوء ظن و … نمیشدید و دسته جمعی از دین و ایمان بیرون نمیرفتید، سقف خانهی کفار را از نقره قرار میدادم:
«وَلَوْلَا أَنْ يَكُونَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً لَجَعَلْنَا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمَنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ وَمَعَارِجَ عَلَيْهَا يَظْهَرُونَ» (الزّخرف، 33)
ترجمه: اگر (تمكّن كفّار از مواهب مادى) سبب نمىشد كه همهی مردم امت واحد (گمراهى) شوند، ما براى كسانى كه به (خداوند) رحمان كافر مىشدند، خانههايى قرار مىداديم با سقفهايى از نقره و نردبانهايى كه از آن بالا روند.
بالاخره آنها نیز باید نصیبی از بهشت و نعمات الهی ببرند، منتهی این دنیا فانی، این خانههایی که بزرگش نیز کوچک است و در آن پیر و فرسوده شده و میمیرند و به ارث میگذارند را به عنوان بهشت خود انتخاب کردهاند؛ اگر چه هر کافری هم مرفه نمیشود و آن که مرفهتر میشود، بیشتر در غفلت فرو میرود و طغیان میکند.
●●●- بنابراین، باید در راستای توحید و معاد و آخرتگرایی، با توکل، توسل، دعا و البته تفکر، تعقل، برنامهریزی و تلاش، به دنبال کسب و افزایش رزق حلال خود باشیم، نه این که به ظاهر زندگی دیگران بنگریم، در نیتجه به خداوند متعال سوء ظنّ نماییم و افترا نیز ببندیم! این گمراهی و خسرانی به مراتب بدتر و مُهلکتر از کم داشتن یا نداشتن است.
مشارکت و همافزایی (پرسش و نشانی لینک پاسخ، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی)
پرسش:
گاه دچار تردید میگردم! کسانی که اعتقادات و مقیدات درستی (نماز، حلال و حرام و …) ندارند، وضعیت بهتری دارند، گویی خداوند امثال ما را رها کرده است؟!